Peer support: onmisbaar in de verbetercyclus na een incident

Zorgprofessionals blijken na een patiëntveiligheidsincident veel te hebben aan collegiale steun of ‘peer support’. Het draagt niet alleen bij aan hun eigen welzijn, maar ook aan meer openheid en een veiliger zorg. Daarom zou het in elke zorgorganisatie geborgd moeten zijn. Dit laat Anneke Tiemersma, stafadviseur Kwaliteit en veiligheid en Peer support coördinator in het Amsterdam UMC, samen met collega's zien in hun onlangs gepubliceerde NtVG artikel.

In 2018 heeft Tiemersma de NFU Masteropleiding Kwaliteit en Veiligheid in de Patiëntenzorg afgerond. Als onderdeel van de master heeft ze onderzoek gedaan naar de psychosociale opvang van zorgprofessionals bij ingrijpende gebeurtenissen op het werk en heeft ze Peer support geïmplementeerd in Amsterdam UMC, locatie VUmc. "Ten tijde van deze implementatie nam ik deel aan het verbetercluster Peer support van de NFU, een bron van informatie en de start van een eenduidige wijze van evalueren van de verleende Peer support in de betrokken academische ziekenhuizen." Nu twee jaar na de implementatie blijkt Peer support niet alleen te voorzien in een behoefte, maar de aanpak in Amsterdam UMC, locatie VUmc heeft ook andere ziekenhuizen geholpen om het supportsysteem op te zetten en eenzelfde onderzoek te doen. Het NTvG artikel laat zien dat veel zorgprofessionals gebruik maken van peer support en er ook baat bij lijken te hebben:

Patiëntveiligheidsincidenten laten de betrokken zorgprofessionals niet onberoerd. Velen van hen kampen na zo’n incident langdurig met negatieve emoties en verminderd professioneel functioneren. Om die reden pleitte Shapiro in 2016 voor het aanbieden van collegiale steun of ‘peer support’ direct na een incident. Vanaf 2016 hebben 5 umc’s samengewerkt bij de invoering van peer support. Een beschrijvende evaluatie van de ervaringen in die umc’s laat zien dat peer support breed wordt toegepast, voorziet in een behoefte, wordt gewaardeerd door collega’s en merkbaar bijdraagt aan een meer open cultuur. Peer support helpt aangeslagen professionals hun rol te blijven vervullen, ook in de verbetercyclus na een patiëntveiligheidsincident. De betekenis van peer support is wel merkbaar, maar slecht meetbaar. Daarom is het een goed onderwerp voor het nieuwe, meer kwalitatieve ‘anders verantwoorden’ van de inzet van personeel en middelen voor de kwaliteit van zorg, opdat borging ervan blijvend bestuurlijk wordt gesteund.

Het volledige artikel vindt u op de website van de NTvG.

Momenteel vindt een doorontwikkeling plaats, voor getrainde Peer supporters wordt naast intervisie nu ook jaarlijks een mini-symposium gehouden, om hen te voeden met informatie en middels Moreel beraad complexe zaken te bespreken. Er is separaat onderzoek gedaan naar Peer support op meer “gesloten” afdelingen (IC, OK) en er vindt in het najaar een nameting plaats als vervolg op de nulmeting in september 2016. In kleiner verband (UMCU, UMCG en VUmc) wordt nagedacht over hoe de toegevoegde waarde van Peer support zichtbaar gemaakt kan worden.