Opereren of niet

In deze derde NFU- podcast praten verpleegkundige en verplegingswetenschapper Hanneke van der Wal-Huisman en oncologisch chirurg Barbara van Leeuwen (beiden UMCG) met intensivist Dave Dongelmans (Amsterdamumc) over hoe zij voor een aantal patiëntengroepen waardegedreven zorg hebben geïntroduceerd in het UMCG. Dat viel beslist niet mee. Het is nu eenmaal een ingrijpende wijziging in het waardesysteem van zorgprofessionals. En de financiering van een ziekenhuis helpt ook niet. Beluister een boeiend gesprek over wel of niet opereren.

De afdeling Chirurgie van het UMCG werkt al ruim 8 jaar aan het verbeteren van de zorg en de uitkomsten van die zorg voor de oudere patiënt. De groep oudere patiënten groeit snel en de zorg voor ouderen is complex. Ouderen ontwikkelen complicaties die je niet zou verwachten. Je kunt als zorgprofessional technisch wel tevreden zijn over wat je gedaan hebt maar patiënten zijn over de uitkomsten niet altijd tevreden. Patiënten die geopereerd zijn, verzuchten op de verpleegafdeling wel eens: ‘Als ik dit had geweten …’

Wat is belangrijk voor de patiënt?
De invoering van waardegedreven zorg is best lastig, vertellen Barbara van Leeuwen en Hanneke van der Wal-Huisman. Allereerst vinden chirurgen het ongemakkelijk om niet te behandelen. ‘Je hebt dat mes!’wordt in de podcast gezegd. En vaak kun je een patiënt ook succesvol opereren. Maar sluit het aan bij wat de patiënt wil bereiken? Daarom voert in het UMCG  de verpleegkundige (bij bepaalde patiëntengroepen) eerst een semi-gestructureerd interview. Daarin achterhaalt de verpleegkundige wat nu écht belangrijk is voor de patiënt en maakt hij of zij een inschatting van potentiële zorggerelateerde problemen. En ten slotte inventariseert de verpleegkundige (preventieve) interventies. Misschien wil een patiënt eigenlijk alleen nog die trouwerij van zijn kleinzoon meemaken. Het kan maar zo zijn dat iemand daarvoor niet die ene zware operatie hoeft te ondergaan.

Opereren is lucratiever
En dan blijkt dat er nog een fundamenteel probleem is. De bekostiging van een ziekenhuis is op deze gang van zaken totaal niet ingericht. Ze zochten het uit in het UMCG. ‘Het is een “pervers” systeem’, aldus Barbara van Leeuwen. Als je als arts binnen een bepaalde DBC kiest voor een complexe operatie verdien je geld voor het ziekenhuis. Kies je er in goed overleg met de patiënt voor om niet te opereren, dan kost dat het ziekenhuis juist geld. Opereren is gewoon lucratiever. Wil waardegedreven zorg betaalbaar zijn voor een ziekenhuis, dan moeten de financiering echt op de schop.

Terugkijkend op hun werk? Blijf leren van elkaar, schuw de financiële aspecten van waardegedreven zorg niet en laat je niet uit het veld slaan! Het is echt de moeite waard.
Beluister de podcast via deze button