Lagerhuisdebat over het verbeteren van patiëntenzorg
Meer sturen op kwaliteit en minder op verantwoorden. Met deze opdracht gingen ziekenhuisbestuurders met elkaar in gesprek. Een ‘Lagerhuisdebat’ sloot de dialoogsessies af.
Veertig stoelen tegenover veertig stoelen. De zaal van Theater Gooiland in Hilversum staat op 25 januari 2019 klaar voor een Lagerhuisdebat tussen bestuurders van ziekenhuizen en stakeholders die in de keten van patiëntenzorg een rol spelen. Naast bestuurders zijn patiënten, zorgprofessionals, informatiemanagers, toezichthouders, zorgverzekeraars en netwerkpartners uitgenodigd.
Juiste informatie
Het programma Sturen op Kwaliteit van de Nederlandse Federatie van Medisch Universitaire Centra (NFU) richtte zich de afgelopen jaren op het selecteren van informatie waarmee bestuurders beter kunnen sturen op de kwaliteit van de patiëntenzorg. Bestuurders en professionals hebben te maken met een onafzienbare waslijst aan kwaliteitsindicatoren. Met een grote administratiedruk tot gevolg. Maar helpt al deze informatie wel om de zorg te verbeteren? In de praktijk gebruiken instellingen de indicatoren vooral om zich te verantwoorden voor de zorg die ze bieden. Bestuurders zien door de bomen het bos niet meer. Bovendien ligt veel nuttige informatie ongebruikt op de plank. Welke informatie heb je als bestuurder nu écht nodig om de zorg te verbeteren? Wat is de juiste verhouding tussen verbeteren en verantwoorden?
Eens over het einddoel
Als het debat van start gaat, blijken de deelnemers een stuk beschaafder te discussiëren dan hun collega’s in het Lagerhuis aan de overkant van de Noordzee. Tom van ’t Hek, die voor deze gelegenheid als speaker fungeert, hoeft niet om de haverklap ‘Orderrrr….’ te schreeuwen om de gemoederen tot bedaren te brengen. Niet zo gek misschien, want alle deelnemers zijn het eens over het einddoel: een betere patiëntenzorg. De vraag gaat vooral over de route ernaartoe. Over vertrouwen, veiligheid, transparantie en het spanningsveld daartussen. Over hoe je weet dat jouw aanpak ook echt werkt voor de patiënt. En over de vraag wie in dit verbeterproces de regie pakt.
Verbetercultuur
‘Vertrouw ons nu maar’, zegt een ziekenhuisbestuurder, ‘dat we goede zorg leveren.’
‘Dat is ook ons uitgangspunt’, zegt de Inspecteur-generaal van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ), ‘maar het gaat ook om een verbetercultuur op de werkvloer en om een goede set indicatoren waar we echt verder mee komen. Het gaat om samenwerking in de gehele keten, tussen umc’s en ziekenhuizen in de regio. Van controle naar commitment.’
‘Patiënten in Nederland hebben veel vertrouwen in de gezondheidszorg’, zegt een mevrouw met een dwarslease die in haar rolstoel in de zaal zit. ‘Maar praat mét de patiënt, niet óver de patiënt. En laat zien wat je doet, wees transparant, dat vergroot het vertrouwen nog meer.’
Wie de regie?
Maar wie pakt binnen deze netwerkzorg de regie? Gaat het om een individuele patiënt, een patiëntengroep, een zorgpad? Dit vraag een andersoortige regie. De professional in de lead, zegt de een. De patiënt, vindt een ander. Het ziekenhuis, meent een derde. De zorgverzekeraar, suggereert een vierde. De regionale overheid, beweert de volgende.
Actiekaart
De algemene gedachte is uiteindelijk dat we in Nederland op de goede weg zijn. We keken naar goede voorbeelden uit Zweden en Denemarken, we voerden vanuit het programma Sturen op Kwaliteit op alle niveaus goede gesprekken. Nu is het tijd om dit breder in de praktijk te brengen. Daarom is naar aanleiding van de dialoogsessies de Actiekaart Sturen op Kwaliteit gemaakt. Deze geeft kort en krachtig aan wat bestuurders kunnen doen richting alle betrokken stakeholders om tot continue verbetering van de kwaliteit van de zorg te komen.
Actie
Tijd voor actie dus. Debatleider Tom van ’t Hek sluit het Lagerhuisdebat positief af: ‘Kijk eens wie er vandaag allemaal met elkaar in gesprek zijn. Dat zou acht jaar geleden onmogelijk zijn geweest. We bewegen de goede kant op. Dat is goed voor alle patiënten in Nederland.’
Bekijk hier de Actiekaart of bezoek onze website.
Het programma Sturen op Kwaliteit is uitgevoerd binnen het NFU-consortium Kwaliteit van Zorg, dat de resultaten verder benut in de programma’s Waardegedreven Zorg en Anders Verantwoorden. Het programma werd gefinancierd door het Citrienfonds en is mogelijk gemaakt door ZonMw.
Contactpersonen: Roos Trooster en Nico van Weert (info@nfukwaliteit.nl)